Khả năng thay đổi cuộc chơi
Theo dữ liệu từ Bloomberg, chỉ số Hang Seng Biotech đã tăng hơn 60% kể từ đầu năm 2025. Con số này vượt xa mức tăng 17% của cổ phiếu công nghệ Trung Quốc, dù từng được thúc đẩy mạnh mẽ bởi ứng dụng AI DeepSeek ra mắt hồi tháng 1 năm nay.
“Biotech Trung Quốc không còn là thị trường mới nổi như 10 năm trước, mà giờ đây đã trở thành lực lượng đột phá đang thay đổi cả ngành dược toàn cầu”, bà Yiqi Liu, chuyên gia phân tích đầu tư tại Exome Asset Management nhận định.
Yếu tố giúp cổ phiếu biotech Trung Quốc tăng mạnh đến từ hai thỏa thuận hợp tác có giá trị kỷ lục. Ngày 19/5, Tập đoàn dược phẩm Pfizer (Mỹ) đồng ý trả 1,25 tỷ USD để mua bản quyền một loại thuốc chữa ung thư đang trong giai đoạn thử nghiệm từ Công ty 3SBio của Trung Quốc. Pfizer còn đầu tư thêm 100 triệu USD vào cổ phiếu 3SBio. Thỏa thuận sau đó có giá trị lớn hơn nhiều khi Bristol-Myers Squibb (Mỹ) quyết định chi tối đa 11,5 tỷ USD cho BioNTech (Đức) để mua bản quyền một loại thuốc ung thư mà BioNTech từng mua từ Biotheus của Trung Quốc năm 2023.
“Những thỏa thuận này cho thấy, các công ty dược lớn nhất thế giới đang rất tin tưởng vào công nghệ y sinh của Trung Quốc”, ông Dong Chen, chuyên gia chiến lược châu Á tại Pictet Wealth Management nhận xét.
Không chỉ vậy, hiệu ứng từ hai thỏa thuận lớn đã lan rộng ra toàn ngành. Tính từ đầu năm 2025 đến nay, giá cổ phiếu 3SBio tăng vọt 283%, dẫn đầu các mã biotech toàn cầu. Cổ phiếu RemeGen (chuyên phát triển thuốc kháng thể) tăng hơn 270%, sau thông tin được các công ty dược phẩm đa quốc gia tiếp cận. Đặc biệt, cổ phiếu Duality Biotherapeutics tăng gấp đôi ngay trong ngày niêm yết đầu tiên tại Hồng Kông (15/4/2025) và hiện tăng 189% so với giá khởi điểm. Cổ phiếu Jiangsu Hengrui Pharmaceuticals – nhà sản xuất thuốc lớn nhất Trung Quốc – tăng 25% trong ngày ra mắt và tiếp tục tăng thêm 31%.
window.addEventListener(‘load’, function(){ if(typeof Web_AdsArticleMiddle != ‘undefined’){window.CMS_BANNER.pushAds(Web_AdsArticleMiddle, ‘adsWeb_AdsArticleMiddle’);}else{document.getElementById(‘adsWeb_AdsArticleMiddle’).style.display = “none”;} });
Giới phân tích cho rằng, đà tăng giá cổ phiếu phản ánh hiện tượng “price discovery” (khám phá giá) điển hình, khi thị trường nhận ra giá trị thực của một ngành đã bị đánh giá thấp trong thời gian dài.
Triển vọng tích cực nhưng cần thận trọng
Trong 3 tháng đầu năm 2025, giá trị các thỏa thuận M&A liên quan đến công nghệ sinh học Trung Quốc đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, đạt 36,9 tỷ USD. Con số này chiếm hơn một nửa tổng giá trị M&A lĩnh vực biotech toàn cầu (67,5 tỷ USD).
Đây là dấu hiệu của một xu hướng cơ cấu dài hạn, chứ không phải hiện tượng ngắn hạn. Các công ty dược phẩm toàn cầu đang tích cực tìm kiếm đối tác Trung Quốc để bổ sung danh mục sản phẩm và tiếp cận công nghệ tiên tiến.
Ông Dong Chen đến từ Pictet Wealth Management ví von, đây là “khoảnh khắc DeepSeek” của ngành biotech Trung Quốc – ám chỉ sự bùng nổ tương tự như khi ứng dụng AI DeepSeek gây sốt đầu năm 2025.
window.addEventListener(‘load’, function(){ if(typeof Web_AdsArticleMiddle1 != ‘undefined’){window.CMS_BANNER.pushAds(Web_AdsArticleMiddle1, ‘adsWeb_AdsArticleMiddle1’);}else{document.getElementById(‘adsWeb_AdsArticleMiddle1’).style.display = “none”;} });
Chuyên gia Nicholas Chui của Franklin Templeton chỉ ra một yếu tố quan trọng có thể đã thúc đẩy ngành công nghệ sinh học Trung Quốc, đó là trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, một lượng lớn tài năng “hồi hương” về Trung Quốc, tạo ra khả năng nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ hơn.
Hiện tượng “brain gain” (thu hút nhân tài), trái ngược với “brain drain” (chảy máu chất xám) mà nhiều nước đang phải đối mặt, sẽ là yếu tố nền tảng dài hạn hỗ trợ cho sự phát triển bền vững của ngành biotech Trung Quốc.
Theo bà Cui Cui, Trưởng bộ phận nghiên cứu y tế châu Á tại Jefferies, các công ty biotech Trung Quốc có lợi thế lớn vì nhiều công ty đã có đối tác Mỹ và được coi là nhà cung cấp dịch vụ chứ không phải đối thủ cạnh tranh.
Điều này có nghĩa là các công ty này ít bị ảnh hưởng bởi thuế quan và các biện pháp thương mại, tạo ra một “lá chắn tự nhiên” trước những rủi ro địa chính trị.
Tuy nhiên, không phải tất cả nhà phân tích đều lạc quan. Các chuyên gia từ Bank of America, bao gồm Ethan Cui, đã đưa ra cảnh báo rằng, một số nhà đầu tư đang cân nhắc “chốt lời” sau đợt tăng giá mạnh.
window.addEventListener(‘load’, function(){ if(typeof Web_AdsArticleMiddle2 != ‘undefined’){window.CMS_BANNER.pushAds(Web_AdsArticleMiddle2, ‘adsWeb_AdsArticleMiddle2’);}else{document.getElementById(‘adsWeb_AdsArticleMiddle2’).style.display = “none”;} });
“Một số người cho rằng, những thỏa thuận lớn gần đây chỉ là hiện tượng nhất thời, không phải xu hướng dài hạn”, nhóm phân tích viên do ông Ethan Cui dẫn đầu tại Hồng Kông cho biết.
(Theo báo chí nước ngoài)
