Tỷ số thanh toán tức thời ( Cash Ratio) là gì? Ứng dụng tỷ số thanh toán tức thời trong phân tích cơ bản doanh nghiệp qua báo cáo tài chính doanh nghiệp.
Ý nghĩa của Chỉ số thanh toán
- Chỉ số thanh toán (hoặc chỉ số thanh khoản, “liquidity ratio”) là một nhóm tỷ lệ thể hiện khả năng thanh toán các khoản nợ phải trả ngắn hạn của doanh nghiệp mà không cần huy động thêm vốn.
- Khi phân tích chỉ số thanh toán là bạn đang giả sử tình huống sau: tại cùng một thời điểm, doanh nghiệp bị các chủ nợ đồng loạt đòi thanh toán nợ ngắn hạn (là các khoản nợ có thời hạn thanh toán <12 tháng). Vậy doanh nghiệp có đủ khả năng để trả hết nợ ngắn hạn mà không cần phải huy động thêm vốn hay không?
- Tất nhiên ngoài đời thực sẽ khó có chuyện như vậy xảy ra, tùy vào năng lực mà chủ doanh nghiệp hoàn toàn có thể đàm phán trả nợ một phần hoặc giãn nợ, thậm chí huy động thêm vốn từ cổ đông hoặc vay nợ mới để trả nợ cũ. Nhưng nếu làm như vậy, doanh nghiệp đang bộc lộ dấu hiệu của việc mất khả năng thanh toán và có nguy cơ dẫn đến phá sản khi không còn nguồn tiền để huy động thêm nữa.
Có một điểm thú vị là các yếu tố trong tài sản ngắn hạn trên Bảng cân đối kế toán (BCĐKT) được xếp theo thứ tự từ cao xuống thấp về thanh khoản (thanh khoản là khả năng chuyển đổi ra tiền mặt):
- Tiền và các khoản tương đương tiền: có thanh khoản cao nhất vì tiền để trong két hoặc ra ngân hàng rút sổ tiết kiệm là có tiền mặt ngay.
- Các khoản phải thu ngắn hạn: chiếm phần lớn trong mục này là “phải thu ngắn hạn của khách hàng”, còn được gọi là “công nợ”. Đây là số tiền mà khách hàng chưa thanh toán sau khi đã nhận hàng hóa hoặc sử dụng dịch vụ. Để các khoản phải thu chuyển đổi thành tiền mặt, doanh nghiệp phải tích cực đòi nợ.
- Hàng tồn kho: hàng hóa lưu trữ trong kho muốn chuyển thành tiền chỉ có cách đẩy nhanh tốc độ bán hàng hoặc thanh lý giá rẻ.
- Tài sản ngắn hạn khác.
Việc cộng/trừ các yếu tố trong tài sản ngắn hạn sẽ cho bạn đa dạng công thức và góc nhìn về khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
Cách Tính Tỷ số thanh toán tức thời ( Cash Ratio)
Công Thức: Tỷ số thanh toán tức thời = Tiền và các khoản tương đương tiền/Nợ Ngắn Hạn
- “Tức thời” có nghĩa là ngay lập tức. Doanh nghiệp chỉ có thể ngay lập tức thanh toán tất cả các khoản nợ khi có đủ tiền mặt và các khoản tương đương tiền như: tiền gửi ngân hàng và các khoản đầu tư dễ dàng và không có rủi ro khi chuyển hóa thành tiền mặt (có thời hạn thu hồi không quá 3 tháng).
- Tỷ số này đã thận trọng loại bỏ hàng tồn kho và các khoản phải thu, tránh sự thiếu kịp thời trong việc chuyển hóa thành tiền mặt để trả nợ ngắn hạn như case PDR và HBC ở trên.
- Nếu chỉ số này bằng hoặc lớn hơn 1, chứng tỏ lượng tiền của doanh nghiệp quá đủ để thanh toán cùng lúc tất cả các khoản nợ ngắn hạn.
- Trên thực tế, rất ít doanh nghiệp có đủ tiền mặt và các khoản tương đương tiền để trang trải đầy đủ và kịp thời các khoản nợ ngắn hạn. Vì nếu doanh nghiệp giữ một lượng tiền quá lớn thì chứng tỏ hiệu quả luân chuyển tiền mặt vào kinh doanh không cao hoặc doanh nghiệp đang tích lũy một nguồn vốn dự trữ lớn để phục vụ cho kế hoạch tương lai.
Nếu bạn gặp một doanh nghiệp có tỷ số thanh toán tức thời < 0,5 thì đừng vội có cái nhìn tiêu cực. Một số doanh nghiệp có lượng tiền và tương đương tiền thấp, nhưng nếu hiệu suất hoạt động tốt (hệ số vòng quay hàng tồn kho và hệ số vòng quay phải thu nhanh) thì tính thanh khoản của doanh nghiệp sẽ tốt, điển hình như CTCP Thế giới di động (MWG):
Mọi chi tiết liên hệ:
Mr. Phương – 0967888655